بررسی تاثیر دستورالعمل های توجه درونی و بیرونی(دور و نزدیک)بر تعادل بیماران مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس

توجه، فرآیندی است که آگاهی ما را هدایت می کند تا اطلاعات، در دسترس حواس قرار گیرند وکانونی کردن توجه یک روش برای افزایش کارایی در امر یادگیری است، در یادگیری فعالیت های حرکتی کانون -توجه از دو جنبه مورد بررسی قرار می گیرد: 1) جهت :توجه درونی( توجه به حرکت بدن), توجه بیرونی(توجه به اثر و نتیجه حرکت) 2) پهنا (توجه وسیع , توجه باریک). مولتیپل اسکلروزیس یا msیک بیماری مزمن پیشرونده عصبی است که دارای عوارضی از جمله عدم تعادل می باشد. عدم تعادل عامل اولیه ی زمین خوردن واختلال در راه رفتن است که منجر به محدودیتهای حرکتی شده و کیفیت زندگی بیماران را تحت تاثیر قرار می دهد. بنابراین نیاز به اقداماتی است که بتوان تعادل را در بیماران مبتلا به ms بهبود داد. با توجه به تناقضات موجود در اثرات نوع کانون توجه بر تعادل بیماران با اختلالات تعادلی و عدم بررسی اثر این دستورالعمل ها به طور خاص بر روی بیماران ms محققین به بررسی این پرسش پرداخته اند که آیا دستورالعمل های کانون توجه درونی و بیرونی روی تعادل بیماران مبتلا به ms تاثیر دارد و آیا بین تاثیر این دو از بعد فاصله توجه تفاوتی وجود دارد؟ روش تحقیق حاضر از نوع نیمه تجربی بوده که این طرح آزمایشی شامل 3 گروه تجربی می باشد و دارای پیش آزمون و آزمون های اکتساب و یادداری است. آزمودنی های این تحقیق 36 بیمار مبتلا به ms (27 زن و 9 مرد مبتلا به ms) بودند که از بین بیماران مبتلا به msشهر مشهد به طور تصادفی انتخاب شدند.سطح بیماری این بیماران بوسیله پزشک مغزو اعصاب تایید شد.بیماران داوطلب به طور تصادفی در 3 گروه توجه درونی ، توجه بیرونی دور و توجه بیرونی نزدیک قرار گرفته وآزمون را که ایستادن روی دستگاه تعادل سنج(بایودکس) به صورت 4کوشش 15 ثانیه ای با 10 ثانیه استراحت بین هر کوشش اجرا کردند(ولف 2009).ابتدا همه گروهها پیش آزمون را اجرا کردند. پس از آن هر گروه آزمون را باتوجه به دستورالعمل خود? گروه توجه درونی(توجه به پاها)،توجه بیرونی نزدیک(توجه به علامت های جلو پاها) و توجه بیرونی دور(توجه به نشانه های دورتر از پاها) اجرا کرده و 24 ساعت بعد آزمون یادداری از آنها بعمل آمد. ابتدا فرض همگنی گروه ها در شاخص هایی همچون:قد،وزن ،سن،قدرت پاومدت ابتلا به بیماری مورد توجه قرار گرفت. برای تعیین تاثیر دستورالعمل ها بر اجرا و یادداری آزمودنی ها از آزمون tمستقل استفاده گردید.همچنین برای تفاوت تاثیر این دو نوع دستورالعمل از آزمون تعقیبی tuky استفاده شد. آزمون فرضیه ها در سطح معنا داری p ? 0/05 نشان داد که تعادل شرکت کنندگان در هر دو گروه با دستورالعمل توجه بیرونی دور و نزدیک بهبود پیدا کرد و میزان پیشرفت در هر دو گروه تقریباًمشابه بود.ولی میانگین عملکرد این دو گروه بهتر از گروه با دستورالعمل توجه درونی بود. براساس نتایج بدست آمده تمرکز بر نتیجه حرکت (توجه بیرونی)موجب ایجاد فرایند کنترل ناهشیار شده و در نتیجه یادداری تسهیل و اجرا بهبود خواهد یافت. در صورتی که توجه درونی باعث می شود آزمودنی برای کنترل حرکاتش تلاش آگاهانه داشته باشدکه این امر موجب کاهش عملکرد و یادداری می شود.